Twee weken Tahiti

(29 juni) Net terug van twee weken Tahiti, waar ik al 2 1/2 jaar niet geweest was. Er kwamen weer allerlei herinneringen boven aan de tijd dat we daar woonden: de vochtige warmte als je het vliegtuig uitstapt, de nachtelijke rit naar het hostel, de drukte op de markt. En natuurlijk het Pa’umotu team, want voor hen was ik naar Tahiti gekomen. Jean (de teamleider), Terey, Joana, Johanna, Christine… ze waren er allemaal weer.
We hebben met elkaar aan de vertaling van de Psalmen gewerkt:

E te Fatu ē, kua here au kia u, ko koe hoki tōku pūai…
“Heer, ik heb U lief, want U bent mijn kracht…” (Ps. 18:2)

Ook hebben we voorbereidingen getroffen om het vertaalwerk over een iets andere boeg te gooien. De teamleden hebben los van elkaar Bijbelhoofdstukken vertaald (de Evangeliën en de Psalmen zijn afgerond). Het verder bewerken van deze vertalingen door het team gebeurde tot nu toe altijd waar ik bij was. Handig, want ik ben vertrouwd met het vertaalprogramma Pratext, ik kan het Hebreeuws erop naslaan, enzovoorts. Maar het betekent wel dat het team alleen aan (de controle van) de vertaling werkt wanneer ik er ben. Terwijl ik niet zomaar even langs ga. Ik heb daarom het team een korte training gegeven, zodat ze zelf Paratext kunnen gebruiken. Zo kunnen ze in de toekomst zelf vertaalsessies houden. Dat is mede mogelijk omdat Paratext de laatste jaren erg goed geschikt is voor teamwerk. Met één druk op de knop kun je je bijgewerkte vertaling naar een server sturen, waarna de andere teamleden jouw wijzigingen binnenkrijgen. Geen verwarring meer over verschillende versies die in omloop zijn (welke was nou ook al weer de meest recente?). Ook geen gevaar meer dat er maanden aan werk verloren gaat wanneer een computer gestolen wordt of de harde schijf het begeeft.

Een van de Tuamotu-eilanden: Anaa. Teamlid Joana komt hiervandaan.

Een van de Tuamotu-eilanden: Anaa.

Leden van het Pa'umotu-team.

Leden van het Pa’umotu-team.

Een grote stap voor de Nukuoro-Bijbel

(1 juni) Op vrijdagmiddag 29 mei controleerde ik Maleachi 4 in het Nukuoro, en daarmee is de grote controle van de Nukuoro-vertaling voltooid. Het is inmiddels meer dan vier jaar geleden dat ik hier samen met vertaler Betty Amon aan begon: in maart 2011 namen we op Guam het boek Genesis en een deel van Exodus door. De afgelopen vier jaar is deze controle een van mijn taken geweest (waarschijnlijk de grootste). Afwisselend nam ik boeken uit het OT en het NT door, afhankelijk van wat Betty en het vertaalteam gereed hadden. Een maand of 2 geleden rondden zij de laatste boeken af, en kon ik mijn controle eveneens afronden.
Inmiddels werkt Betty, alleen en met het team, aan het doornemen van mijn notities; Zo’n 40-50% daarvan is inmiddels gebeurd. Een lastig proces: er staan nu misschien zo’n 15000 vlaggetjes in de tekst waar zij naar moet kijken. Waar nodig moet de vertaling worden aangepast, maar waar de vertaling gewoon goed is, moet deze natuurlijk blijven zoals ze is – ik mag er misschien vragen bij hebben, maar ik ben dan ook geen Nukuoro-spreker.
Later hoop ik dan weer te kijken naar het resultaat van deze bewerking. Ook daarmee zijn we er nog niet. Als bijvoorbeeld een Bijbelse term op één plaats is veranderd, zou het kunnen dat deze ook elders aanpassing behoeft. En als een tekst in Matteüs is gewijzigd, moet ook de parallelle tekst in Marcus en Lukas (die al dan niet precies identiek is in het Grieks) toch nog even worden bekeken. Maar in elk geval, we komen dichterbij de eindstreep.

Malachi4NukuoroWide800
Maleachi 4: Nukuoro en Hebreeuws. Achter de rode vlaggetjes staan mijn opmerkingen.