Is het een probleem als een taal doorspekt is met Engelse woorden, zelfs heel alledaagse woorden als “familie”, “weduwe” en “echtgenoot”? In Tonga vinden ze van niet. Lees verder…
Auteursarchief: admin
Een week op Yap
In juli 2019 was ik een week op het eiland Yap. Hier een video-impressie. Lees verder…
Twee weken in Lolwa
In september was ik 2 1/2 week in de DR Congo om de eerste hoofdstukken van de Bila-vertaling te controleren. Het verhaal hierover vertel ik in onderstaande video. Verder wat foto’s waarop wat meer van de omgeving te zien is. Lees verder…
Twee weken in Lolwa
Begin deze maand was ik twee weken in Lolwa, een dorp in het oosten van de DR Congo. Hier is een korte video-impressie. Lees verder…
Zweten en zwoegen
Is vertalen lastig? Zeker! Is vertalen mogelijk? Zeker! Maar zelfs Luther leek daar soms aan te twijfelen, zoals hij in een brief schreef:
“We tobben ons nu af om de profeten in het Duits te vertalen. O God, wat is het een grote en moeilijke taak om de Hebreeuwse schrijvers te dwingen om Duits te spreken! Ze spartelen tegen, ze hebben geen zin om hun Hebreeuwse taal op te geven om zich te voegen naar dat barbaarse Duits. Het is alsof je een nachtegaal dwingt om zijn welluidende melodie op te geven en de koekoek na te apen, wiens monotone zang hij verafschuwt.”
(vertaald uit: Hermann Gelhaus, 1989. Der Streit um Luthers Bibelverdeutschung im 16. und 17. Jahrhundert, Teil 1, 136. Tübingen: Niemeyer.)
God spreekt Arrernte!
Meer dan een jaar geleden deed ik de opmaak van de Bijbelvertaling in het Central & Eastern Arrernte, een Aboriginaltaal uit het hart van Australië. Het was een dikke pil: Genesis, Exodus, Ruth en het Nieuwe Testament. Opgemaakt in een royaal lettertype, zodat de tekst goed leesbaar is en de vaak lange woorden duidelijk uitkomen. De vertaling is nu uitgekomen. Lees verder…
Nukuoro: een mijlpaal
(20 oktober 2017) Zojuist kreeg ik een e-mail van Betty Amon, die samen met haar team de hele Bijbel in het Nukuoro vertaalt: ze is klaar met het doornemen van mijn opmerkingen bij de vertaling. En dat is een grote stap in het Nukuoro-project.
Al in 1987 verscheen het Nieuwe Testament in het Nukuoro. Een paar jaar daarna begon Betty met het vertalen van het Oude Testament, zodat de Nukuoro-bevolking de hele Bijbel in haar eigen taal zou krijgen. In 2011, toen alle boeken vertaald waren begon ik met Betty te werken aan een grondige controle van de hele vertaling. Ik bracht een maand op Guam door, waar we werkten aan Genesis en Exodus. In die maand legden we een basis waarmee we de komende jaren verder konden: ik nam de vertaling boek voor boek door en zette daar mijn vragen en opmerkingen bij; Betty ging door die opmerkingen heen, beantwoordde mijn vragen en corrigeerde waar nodig de vertaling.
Niet alleen mijn opmerkingen waren aanleiding om de vertaling te herzien. Ook het vertaalteam zelf had talloze suggesties voor verbetering.
Nu, oktober 2017, heeft Betty dus al mijn (ca. 23.000) opmerkingen en vragen doorgenomen. Dat er daarbij heel wat aan de vertaling is geschaafd, laat dit voorbeeld zien. Links het begin van het boek 1 Samuel zoals het er nu uitziet; rechts de versie uit 2011.
We zijn dankbaar dat we dit punt nu hebben bereikt! Intussen gaat Betty door: er liggen nog correcties van het team; er komt nog een spellingcontrole; we moeten kijken of belangrijke termen consequent vertaald zijn; et cetera. Binnenkort hoop ik te beginnen met het nog eens helemaal doornemen van de vertaling.
Het is overigens de moeite waard om Betty’s verhaal te lezen. Het is hier te vinden.